تعیین جنسیت با آی وی اف یکی از دقیق‌ترین و علمی‌ترین روش‌ها برای انتخاب جنسیت فرزند پیش از بارداری است. این روش با بهره‌گیری از تکنیک‌های پیشرفته مانند لقاح آزمایشگاهی و تشخیص ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی (PGT)، امکان انتخاب جنین پسر یا دختر را با دقت بالا فراهم می‌سازد.

‏تعیین جنسیت به روش IVF چیست؟

والدین ممکن است به دلایل مختلفی تمایل به تعیین جنسیت فرزند خود داشته باشند. این دلایل می‌تواند شخصی، فرهنگی، اجتماعی یا پزشکی باشد.

• برای مثال: برخی خانواده‌ها برای ایجاد تعادل در جنسیت فرزندان خود تلاش می‌کنند.
• در برخی فرهنگ‌ها، به جنس خاصی (معمولاً پسر) اولویت داده می‌شود.
• در خانواده‌هایی که سابقه بیماری‌های ژنتیکی مرتبط با کروموزوم X دارند (مانند هموفیلی، دیستروفی عضلانی و …)، انتخاب جنسیت برای پیشگیری از انتقال بیماری حیاتی است.

مراحل تعیین جنسیت با آی وی اف

برای تعیین جنسیت به روش علمی، از تکنیک لقاح آزمایشگاهی (IVF) به همراه تشخیص ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی (PGT) استفاده می‌شود.
فرایند به این صورت است:

تحریک تخمک‌گذاری: با تجویز داروهای هورمونی، تخمدان‌ها برای تولید چند تخمک تحریک می‌شوند.

تخمک‌کشی (OPU): تخمک‌ها با هدایت سونوگرافی از تخمدان خارج می‌شوند.

لقاح در آزمایشگاه: اسپرم و تخمک در شرایط کنترل‌شده ترکیب می‌شوند تا جنین تشکیل شود.

بیوپسی جنینی: در روز سوم یا پنجم رشد، از جنین‌ها چند سلول برداشته می‌شود.

بررسی کروموزومی: این سلول‌ها از نظر وجود کروموزوم‌های X و Y بررسی می‌شوند. جنین‌های XX دختر و جنین‌های XY پسر هستند.

انتخاب و انتقال جنین: جنین با جنسیت دلخواه و از نظر سلامت ژنتیکی تأییدشده، به رحم مادر منتقل می‌شود.

• زمان لازم بین بیوپسی و آماده شدن جواب بررسی ژنتیکی معمولاً ۱ تا ۲ روز است. در این فاصله، جنین‌ها در شرایط خاص انکوباتور نگهداری می‌شوند.

مزایای تعیین جنسیت با IVF چیست؟

انتخاب دقیق جنسیت: برخلاف روش‌های غیرعلمی مانند جدول چینی، رژیم غذایی یا زمان‌بندی نزدیکی، این روش تنها روش علمی با قابلیت تعیین دقیق جنسیت جنین است.

تشخیص بیماری‌های ژنتیکی: در کنار تعیین جنسیت، سلامت ژنتیکی جنین نیز بررسی می‌شود و از انتقال بیماری‌های ارثی جلوگیری می‌شود.

اطمینان خاطر: در صورت موفقیت در بارداری ، والدین مطمئن هستند جنین همان جنسیتی را دارد که مدنظرشان بوده است.

بدون عوارض برای جنین: بیوپسی جنین در مراحل اولیه و توسط افراد متخصص انجام می‌شود و در صورت اجرای صحیح، آسیبی به رشد جنین وارد نمی‌کند.

‏معایب تعیین جنسیت با آی وی اف (IVF)

• هزینه بالا: در بسیاری از کشورها مانند آمریکا، هزینه انجام IVF حدود ۱۰ هزار دلار و هزینه PGT حدود ۵ هزار دلار است. این هزینه‌ها در کشورهای مختلف متفاوت‌اند اما همچنان بالا محسوب می‌شوند.

• احتمال حذف اشتباه جنین سالم: یکی از چالش‌های این روش، وجود پدیده‌ای به نام موزاییسم در برخی جنین‌هاست. در این حالت، برخی سلول‌های جنین طبیعی و برخی دیگر غیرطبیعی‌اند، که ممکن است منجر به کنار گذاشتن اشتباهی جنین سالم شود.

‏آمادگی‌های قبلی تعیین جنسیت با روش IVF

پیش از شروع چرخه IVF برای تعیین جنسیت، لازم است:انجام یکسری آزمایش و شروع مکمل ها طبق نظر پزشک معالج می باشد.

• بررسی‌های هورمونی، ذخیره تخمدان، وضعیت رحم (با سونوگرافی)، و آزمایش‌های عفونی و ژنتیکی انجام شود.

• در صورت نیاز، مصرف مکمل‌ها، رژیم غذایی مناسب و ترک عوامل پرخطر مانند سیگار و الکل تجویز می‌شود.

‏چه کسانی نباید سراغ تعیین جنسیت با روش ای وی اف بروند؟

• زنانی با سن بالای ۴۰ سال یا با ذخیره تخمدانی بسیار پایین (AMH زیر ۰.۵)

• افرادی که به دلیل شرایط پزشکی نمی‌توانند تحت درمان IVF قرار گیرند. (مانند بیماری قلبی کنترل‌نشده یا مشکلات خونی)

‏چه کسانی می‌توانند از تعیین جنسیت با روش ای وی اف استفاده کنند؟

• خانواده‌هایی که حداقل یک فرزند دارند و تمایل به داشتن فرزندی با جنس مخالف دارند.

• افرادی با سابقه بیماری ژنتیکی وابسته به جنس در خانواده.

• زوج‌هایی که قصد دارند از فرزندآوری مجدد صرفاً برای جنسیت خاصی جلوگیری کنند.

• خانواده‌هایی که نیاز به تشخیص ژنتیکی جنین به دلایل پزشکی دارند و همزمان تعیین جنسیت را نیز در نظر دارند.

• مراقبت های بعد انجام تعیین جنسیت با روش ivf

  • نیازی به استراحت مطلق نیست؛ فعالیت‌های سبک روزمره توصیه می‌شود.

  • مصرف داروهای هورمونی (پروژسترون، استروژن و…) باید طبق نسخه پزشک ادامه یابد.

احتمال موفقیت روش تعیین جنسیت با IVF چقدر است؟

شانس موفقیت IVF برای تعیین جنسیت معمولاً بین ۳۵ تا ۴۵ درصد در هر سیکل درمانی است. این آمار به فاکتورهایی مانند:

• سن مادر (زیر ۳۸ سال ایده‌آل است)

• ذخیره تخمدان (AMH بالا)

• کیفیت اسپرم و تخمک

• وضعیت رحم و هورمون‌ها

برای انجام IVF باید به کجا مراجعه کنیم؟

افرادی که تمایل به انجام تعیین جنسیت دارند باید:

1. به مطب پزشک متخصص نازایی مراجعه کنند.

2. پس از مشاوره اولیه، آزمایش‌ها و سونوگرافی‌های لازم انجام می‌شود.

3. با توجه به شرایط جسمی و ذخیره تخمدانی، برنامه درمانی IVF طراحی می‌شود.

4. انجام تخمک‌کشی، لقاح آزمایشگاهی و مراحل PGT در مرکز ناباروری یا بیمارستان مجهز انجام خواهد شد

دلایل مختلف شخصی،اجتماعی ، فرهنگی  و پزشکی تمایل به تعیین جنسیت دارند، روش ivf روشی است که در صورت بارداری، جنین همان جنسیت مورد نظر والدین را خواهد داشت. بانوانی که سن زیر ۳۸ سال دارند و ذخیره تخمدان خوبی دارند بهترین کاندیداها برای استفاده از این روش می باشند.