آی یو آی (IUI) چیست؟
آییوآی (IUI) یکی از روشهای درمان ناباروری است که طی آن، پس از تحریک تخمکگذاری و تشکیل یک تا سه فولیکول بالغ (بزرگتر از ۱۷ میلیمتر)، اسپرمهای شستهشده و تقویتشده که از نظر حرکت و مورفولوژی کیفیت بالاتری دارند، مستقیماً داخل رحم تزریق میشوند. این روش سرپایی بوده و نیاز به بیهوشی ندارد.
مراحل انجام آی یو آی (IUI)
شروع سیکل درمانی: مراجعه خانم بین روز اول تا سوم سیکل قاعدگی برای انجام سونوگرافی واژینال اولیه.
تحریک تخمکگذاری: شروع مصرف داروهای تحریک تخمدان شامل قرص کلومیفن، لتروزول یا آمپولهای گنادوتروپین طبق نظر پزشک.
پایش فولیکولها: انجام سونوگرافیهای سریالی (۲ تا ۳ بار) برای بررسی رشد فولیکولها.
تعیین زمان IUI: زمانی که بین ۱ تا ۳ فولیکول به سایز مناسب (بیش از ۱۷ میلیمتر) رسید، تزریق HCG جهت آزادسازی تخمک انجام شده و ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد، IUI صورت میگیرد.
آمادهسازی اسپرم: نمونه اسپرم توسط تیم جنینشناسی آمادهسازی میشود تا اسپرمهایی با بهترین تحرک و شکل انتخاب شوند.
تزریق داخل رحمی: حدود نیم سیسی از اسپرم آمادهشده از طریق یک کاتتر باریک مستقیماً داخل رحم تزریق میشود.
چه کسانی کاندید مناسبی برای IUI هستند؟
زوجهایی با عامل مردانه خفیف (تعداد یا حرکت اسپرم کمتر از حد نرمال اما نه شدید)
زنان مبتلا به آندومتریوز خفیف
ناباروری با علت نامشخص (Unexplained infertility)
زوجهایی که خانم دچار واژینیسموس یا مشکل در نزدیکی است
بیمارانی که حداقل یک لوله فالوپ باز و سالم داشته باشند (در سونوگرافی یا لاپاراسکوپی مشخص شده باشد)
میزان موفقیت IUI
در بهترین شرایط، احتمال موفقیت IUI بین ۱۰ تا ۱۵ درصد در هر سیکل درمانی است. این احتمال با افزایش سن، پایین بودن کیفیت تخمک یا اسپرم، و وجود مشکلات زمینهای کمتر میشود. نتیجه ای یو آی ۲ هفته بعد از انجام آن با ازمایش بتا HCG مشخص می شود.
مراقبتهای بعد از انجام IUI
خروج مایعی شفاف یا لکهبینی خفیف پس از انجام IUI طبیعی است.
فعالیتهای روزمره بلامانع است و نیازی به استراحت مطلق نیست.
ممکن است کرامپهای شکمی مشابه درد قاعدگی حس شود که با مصرف استامینوفن قابل کنترل است.
استفاده از شیاف پروژسترون طبق تجویز پزشک برای حمایت از لانهگزینی و افزایش شانس بارداری بسیار مهم است.
آزمایش خون بتا HCG برای بررسی نتیجه IUI، معمولاً ۱۴ روز پس از انجام آن درخواست میشود.
تعداد فولیکول مناسب برای IUI
تعداد ایدهآل فولیکولها برای انجام موفقیتآمیز IUI بین ۱ تا ۳ عدد فولیکول بالغ (با قطر بیش از ۱۷ میلیمتر) است. این وضعیت شانس باروری را بدون افزایش احتمال چندقلویی حفظ میکند. ۱۲ تا ۲۴ ساعت بعد از انجام ای یو آی لقاح صورت میگیرد.
معایب و محدودیتهای IUI
اگرچه IUI یک روش ساده و کمتهاجمی است، این روش برای زوجینی که ناباروری طولانی دارند.اما در برخی شرایط مؤثر نیست:
سن بالای ۳۸ سال در زنان
ذخیره تخمدانی پایین
آندومتریوز متوسط یا شدید
عامل مردانه شدید (مانند اسپرم با تعداد بسیار کم یا اسپرمهای فاقد حرکت)
در این شرایط، روشهایی مانند IVF یا ICSI شانس بیشتری برای بارداری دارند.