سقط مکرر یکی از چالش برانگیزترین موارد علم باروری می باشد به دلیل انکه در ۵۰ درصد موارد علتی یافت نمی شود و روش های تشخیصی و درمانی محدودی دارد.

منظور از سقط مکرر چیست؟

از دست رفتن دو بار یا بیشتر محصولات حاملگی قبل از هفته ۲۲ بارداری است. در ۱۵ درصد بارداری ها یکبار سقط اتفاق میافتد، سقط مکرر در ۱ تا ۲ درصد بارداری ها اتفاق می افتد.

علت سقط مکرر چه چیز هایی میتواند باشد؟

1- علل رحمی

• ناهنجاری های مادرزادی رحم تا ۲۰ درصد علل سقط هستند، شایع ترین و مهم ترین ناهنجاری مادرزادی رحم، رحم دیواره دار هست که با احتمال بیش از ۶۰ درصد باعث سقط میشود، سایر موارد رحم تک شاخ، رحم دو شاخ و رحم دو تایی هستند، در بین تمام ناهنجاری های رحمی فقط رحم دیواره دار قابل اصلاح به روش جراحی می باشد.پس در صورتی که رحم سپتوم دار تشخیص داده شود جراحی حتما لازم است و احتمال سقط را کاهش میدهد، این نوع جراحی به روش هیستروسکوپی و بدون بخیه و سرپایی انجام می شود.
• از علل رحمی منجر به سقط بعدی میوم یا فیبروم های رحمی هستند، میوم های ساب موکوز که داخل کاویته آندومتر هستند و باعث افزایش حجم خونریزی می شوند از علل مهم سقط هستند و باید با جراحی خارج شوند، میوم های اینترامورال با اثر فشاری بر اندومتر هم از علل سقط هستند و نیاز به جراحی دارند، میوم های ساب سروز علت سقط نیستند و نیاز به جراحی ندارند.
• آدنومیوز رحم از علل دیگر سقط مکرر می باشد و در بیماری که بعد از ۳۰ سالگی دچار افزایش حجم خونریزی و دردهای قاعدگی شده باشد بیشتر است و با سونوگرافی واژینال تشخیص داده می شود.
• چسبندگی های داخل رحم یا سندرم آشرمن که بیشتر به دنبال کورتاژ ایجاد میشود هم میتواند منجر به سقط شود.

2- علل هورمونی

دیابت

اگر دیابت به خوبی کنترل نشود خصوصا اگر HA1C بالای ۸ باشد احتمال سقط و همینطور ناهنجاری های مادرزادی جنین افزایش می یابد.

سندرم تخمدان پلی کیستیک و یا PCOS 

احتمال سقط در افراد pcos ، به دلیل اختلات هورمونی، افزایش هورمون های مردانه، مقاومت به انسولین و چاقی افزایش می یابد، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد مصرف مت فورمین در طی سه ماه اول بارداری این احتمال را کاهش میدهد.

تیروئید

افزایش هورمونهای ضد تیرویید خصوصا Anti TPO و کم کاری تیرویید همینطور پرکاری تیرویید از علل سقط هستند.

پرولاکتین

افزایش پرولاکتین و یا هورمون شیر خصوصا اگر با ترشحات از هر دو سینه همراه باشد از علل سقط هستند، مهمترین داروی کاهنده پرولاکتین کابرگولین می باشد.

3- علل ژنتیکی 

مهمترین علت سقط، مشکلات کروموزومی جنین است که معمولا یک کروموزوم اضافه دارد، در اکثر موارد مادر و پدر از نظر کروموزومی نرمال هستند و تخمک خانم که در آن ماه آزاد شده است به صورت اتفاقی یک کروموزوم اضافه دارد به دلیل اینکه تقسیم میوز به درستی انجام نشده است.

مهمترین علت تخمک غیر طبیعی سن بالای خانم می باشد، در ۵ درصد موارد پدر و مادر ممکن است مشکل کروموزومی داشته باشند که با انجام آزمایش کاریوتیپ مشخص خواهد شد.

4- ترومبوفیلی ها

• ترومبوفیلی ها شامل گروهی از اختلالات می باشند که باعث انعقادپذیری غیرطبیعی و ایجاد لخته در شریان و ورید میشوند.
• این اختلالات میتوانند ارثی و یا اکتسابی باشند و بعضی مطالعات ارتباط آنها با سقط مکرر را نشان داده اند. خصوصا در مواردی که بعد از هفته ۸ بارداری ضربان قلب جنین متوقف میشود.
• سندرم آنتی فسفولیپید آنتی بادی مهمترین تروبوفیلی اکتسابی میباشد که ارتباط واضحی با سقط مکرر دارد. کمبود پروتیینهای s و c و آنتی ترومبین 3، افزایش هموسیتئین، و جهش بعضی ژن ها باعث افزایش انعقادپذیری و سقط مکرر می شوند.
• نکته بسیار مهم آن است که پروتئین S در بارداری طبیعی کاهش می یابد و حداقل ۳ ماه بعد از سقط باید اندازه گیری شود. در مواردی که ترومبوفیلی مثبت باشد درمان با آسپرین و هپارین و یا LMWH توصیه می شود.